[ Pobierz całość w formacie PDF ]
V. KRYTYKA LITERACKA
- podział:
o zapowiedzi literatury: programy, manifesty
o krytyka literacka (krytyka- dialog)
- rozwój:
o pocz. lat 20-tych- ilość manifestów ogranicza krytykę „dialogową” i osoby ją uprawiające; przeważa krytyka- specjalisty, raczej łagodnego; ataki pisarzy na krytykę; krytykę uprawia przede wszystkim stare pokolenie młodopolskie
o 1929- 1930; ankieta „Echa Tygodnia” (Jaki wpływ wywarła krytyka na Pańską twórczość?)- ostry, wzmożony atak autorów na krytyków
o 30-te- problem badań historycznoliterackich; koncepcja Manfreda Kridla (i niezależnie Ostapa Ortwina) o proergocentrycznej i antybiograficznej postawie; ataki na Tadeusza Boya- Żeleńskiego
o wpływ rozwoju nauki o literaturze
***********UNOWOCZEŚNIENIE NAUKI O LITERATURZE*********
ROMAN INGARDEN
o Das literarische Kunstwerk 1931
o O poznaniu dzieła literackiego 197
- INNI:
o Zygmunt Łempicki
o Manfred Kridl
o Konsanty Troczyński
****************************************************************
- rodzaje krytyki:
o autoteliczna- dzieło literackie jest celem krytyki samo dla siebie
o heteroteliczna- dzieło jest podporządkowane innym celom: społecznym, ideologicznym, poznawczym
KAROL IRZYKOWSKI
- ewolucja poglądowa:
o 1921- 1934- pisze do „Robotnika”
o od 1933- praworządnego „Pionu”
o od 1935- faszyzującego „Prosto z mostu”
- twórczość:
o Słoń wśród porcelany 1934- polemiki z programotwórcami pocz. lat 20-tych
o Walka o treść 1929- dyskusja z Teorią Czystej Formy Witkiewicza
o Benjaminek 1933- pamflet na Tadeusza Boya- Żeleńskiego
o Lżejszy kaliber 1938- zbiór radiowych felietonów i aforyzmów
o Prolegomena do charakterologii 1924
o Dziesiąta Muza 924
- charakterystyka:
o krytyczna twórczość dziennikarska- książek i przedstawień teatralnych
o zazwyczaj wywoływanie dyskusji, ale tworzenie zgodnie z zasadami fair play (zarzucano mu, że odszedł od tego przy Benjaminku)
o krytyka to poezja w innym stanie skupienia; to uświadomienie sobie tęsknoty spełniającej się w zetknięciu z obcym dziełem
- ataki na:
o Skamandra- za brak programu; literatura powinna posiadać intelektualistyczną koncepcję
o futurystów- za irracjonalne niezrozumialstwo i wtórność wobec zachodnioeuropejskiej awangardy; utwory powinny być oryginalne
o formistów i Witkacego- za formalizm; walka o treść
o Millera- za utylitaryzm
o marksistów- uproszczenia; za „komplikacjonizmem” i „klerkizmem”
- język:
o neologizmy: programofobia, talentyzm, kompromitacjonizm, „garderoba duszy”
o pełno oryginalnych formuł
WALKA O TREŚĆ
- wskazanie młodopolskiego rodowodu Teorii CF
- rozwija tu własne poglądy na istotę dzieła:
o forma jako maska treści
o zamiast treść i forma→ terminy hierarchia i aktualności
- w utworze najważniejsza jest treść, szczególnie problematyka psychologiczna
- propagowanie funkcji poznawczej
- lekceważenie funkcji estetycznej
- uwielbienie dla Hebbla (uznał go za swojego patrona); Szekspira niedoceniał i nazywał dramaturgiem niescenicznym
- dzieło sztuki powinno być w pełni poznawalne i sprawdzalne intelektem
- krytyka „talentyzmu”- koncepcji podziału poetów na tych z talentem i tych bez (pogląd Skamandra)
BENJAMINEK
- rdz. Jak ja to robię?
o analizę rozpoczyna „diagnoza tematu”- cofnięcie do momentu, gdy widać różne możliwości realizacji danego zagadnienia
****************************************************************
Irzykowski
Boy- Żeleński
Postawa fachowca
Stylizacja na amatora
Ton pryncypioany
Dowcipna żartobliwość
Konwencja naukowej polemiki
Konwencja felietonu
Teoretyzujący intelektualista
Artysta krytyki
Postawa dyskutanta wobec dzieła
Postawa entuzjasty lub prześmiewcy
Racjonalizm spekulatywny, dedukcyjny
Zdrowy rozsądek
Wartości poznawcze literatury
Rozkoszowanie się literaturą
Wzorce niemieckiej teorii lit. i estetyki
Filozofia Encyklopedystów
treść
treść
****************************************************************
TADEUSZ BOY- ŻELEŃSKI
- charakterystyka:
o działalność recenzenckoteatralna
o innym rodzajom literatury poświęcił zaledwie kilka felietonów
o ukazanie całościowej atmosfery czasu i przemian Dwudziestolecia
o częściej kpina niż atak
o uwrażliwienie na fałsz moralny i artystyczny
o poparcie dla literatury realistycznej (ale torowanie drogi Witkacemu na zachód→ „e Theatre de Stanisaw Ignacy Witkiewicz 1928)
o sceptyczny wobec oddawania władzy w teatrze reżyserowi (doceniał jednak ciekawe inscenizacje)
o obrona nowej formy reportażu dramatycznego (sprzeciw wobec adaptacjom powieści)
- twórczość:
o Flirt z Melpomeną- 18 tomów zebranych recenzji teatralnych; do 1920 wyszlo 11 tomów, dalsze:
§ Oko na życie 1933- najistotniejszy tom; poglądy Boya na teatr, literaturę i dramat
§ Perfumy i krew 1936
§ Romanse cieniów 1935
§ Ludzie i bydlątka 1933
§ 1001 noc teatru- wydanie pośm.
- recenzje:
o Świętoszka- utwór ten nazwał najśmielszym czynem artystycznym ukazującym antybohatera- hioporytę
o Plotka o „Weselu”- przegląd pierwowzorów występujących w sztuce postaci
- tematyka:
o rewolucja obyczajowa
o liberalizacja życia erotycznego
o demokratyzacja społeczeństwa
- tłumaczenia:
o francuskie- intelektualizm, moralizm, kult radości, miłość, kobiety
o tradycyjna metoda pisania o tekstach
o od 1909 roku
o twórczość:
§ Antologia literatury francuskiej 1922
§ Studia i szkice z literatury francuskiej 1920- zbiór własnych przedmów
§ Nowe studia z literatury francuskiej 1922
§ Mózg i płeć 126- 1928- poszerzone wydanie poprzednich pozycji
monografie
§ Molier 1924
§ Balzak 1934
§ Obiad literacki 1934- montaż z Dziennika Goncourtó
- Boy jako biografista:
o Marysieńka Sobieska
o Ludzie żywi 1929- szkice; min. o Przybyszewskim, Narcyzie Żmichowskiej
o Brązowniki 1930- książka o Mickiewiczu; charakterystyka:
§ skupienie się na epoce towiańskiej
§ atak na Towiańskiego jako mistyfikatora; głosiciela „ponurej dostojewszczyzny”, podszytego obłudnym erotyzmem
§ atak na mickiewiczologów próbujących zataić wstydliwe fakty z życia poety
§ entuzjazm dla dzieł Mickiewicza, ale krytyka ewangelicznego podejścia do jego tekstów
o Obrachunki fredrowskie1934- książka o Fredrze; charakterystyka:
§ dołączone recenzje teatralne jego sztuk
§ krytyka prób zrobienia z twórczości Fredry posągu
§ cenił...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]© 2009 Zaopiekuj się moim sercem - zostawiłem je przy tobie. - Ceske - Sjezdovky .cz. Design downloaded from free website templates