KROK CZWARTY

KROK CZWARTY, UZALEŻNIENIA, AA

Jak stosować Program AA

KROK CZWARTY

„ZROBILIŚMY GRUNTOWNY I ODWAŻNY OBRACHUNEK MORALNY”

Krok Czwarty jest wielką przygodą na drodze do samopoznania. Przerobienie tego Kroku wymaga szczerego oraz dokładnego przyjrzenia się sobie. Możliwe, że na samą myśl o tym ogarnia Cię lęk; czują go prawie wszyscy, którzy postanowili zdobyć się na najwyższą uczciwość wobec siebie. Niezależnie od tego, jak się czujesz, przez samą decyzję, że uczciwie popatrzysz na siebie i zrobisz „rachunek sumienia”, już wykazujesz ogromną odwagę. Pomoże Ci to odzyskać zdrowie. Pamiętaj, im więcej wysiłku włożysz w ten proces, tym więcej zyskasz.

Krok Czwarty mówi o obrachunku moralnym. Obrachunek moralny człowieka niewiele się różni od spisu towarów podczas remanentu. W sklepie spisuje się wszystkie towary, jakie się w nim znajdują. Ty masz zrobić spis tego, co zdarzyło się w Twoim życiu. Postaraj się dokładnie dowiedzieć, co Ci zostało z tego, co przeżyłeś. Przyjrzyj się zwłaszcza, zgodnie z tym przewodnikiem, swoim poglądom i zachowaniom, które są z nimi sprzeczne oraz zachowaniom, które są z nimi zgodne. Spróbuj zobaczyć, jakie naprawdę było Twoje życie w zestawieniu z tym, w co wierzysz.

Krok Czwarty mówi o obrachunku, który jest gruntowny i odważny. To, czy potrafisz być gruntowny i odważny zależy od tego, jak przerobiłeś Krok Trzeci. Fundamentem Czwartego Kroku jest Krok Trzeci i poprzednie Kroki. W Trzecim Kroku postanowiłeś powierzyć swoją wolę i swoje życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujesz. W pracy nad Czwartym Krokiem masz zbadać ogrom swojego życia, swojej całej przeszłości. Już zaczynając tę pracę musisz wiedzieć, że wkrótce poczujesz się wolny wyznając wszystko i ufając, że Bóg towarzyszy Ci przez cały czas. Możliwe, że zadajesz sobie teraz pytanie: Czy naprawdę się zdecydowałem odważnie spojrzeć na swą przeszłość i uwolnić się od niej mówiąc o wszystkim drugiemu człowiekowi? Tę trudną decyzję musisz podjąć teraz, zanim poważnie zabierzesz się do gruntownego i odważnego obrachunku moralnego.

Gruntowny i odważny obrachunek moralny polega na spisaniu takich rzeczy o sobie, do których wolałbyś się nie przyznawać, a tym bardziej komukolwiek o nich powiedzieć. Musisz je wszystkie opisać i wyznać komuś po to, by wyzwolić się od ich złej mocy. Jeżeli nie zechcesz spojrzeć prawdzie w oczy, jeżeli strach lub pycha przeszkodzą Ci przyznać się do czynów sprzecznych z tym, w co wierzysz, a które działają na Twą własną szkodę, czyny te będą miały nad Tobą władzę. Ograniczą Twą wolność, utrudnią uczciwość i pogodzenie się z sobą. Bądź gruntowny i odważny przeprowadzając ten obrachunek moralny, a pomoże Ci to osiągnąć prawdziwe poczucie wolności.

W Kroku Czwartym występuje słowo moralny. Możliwe, że nasuwa Ci ono skojarzenie z religią i przypomina o tym, iż nie udało Ci się żyć zgodnie z czyimiś oczekiwaniami lub, że nie jesteś taki, jaki powinieneś być. Możliwe, że słowo kryje dla Ciebie osąd. Program Dwunastu Kroków nie ma na celu kary, ani osądzania nikogo. Jest to duchowy Program powrotu do zdrowia. Zauważ, że Krok trzeci mówi o powierzeniu woli i życia opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujemy. Krok Czwarty odczytaj w tym samym duchu, w duchu miłości i akceptacji.

Słowo moralny, prawidłowo odczytane, dotyczy zachowań. Przewodnik niniejszy pomoże Ci opisać konkretne przykłady Twoich zachowań. Masz przede wszystkim przyjrzeć się, czy były one sprzeczne, czy zgodne z tym, w co wierzysz. Wszystkie pytania zostały podzielone na trzy grupy:

1. Poglądy,

2. Zachowania niezgodne z poglądami,

3. Zachowania zgodne z poglądami.

Widzisz, że dwie z trzech grup dotyczą zachowań. Pierwsza natomiast nawiązuje do Kroku Trzeciego i pozwoli Ci zbadać Twoje poglądy, przekonania i to, co uważasz za swe osobiste wartości.

Przewodnik ten dotyczy głównie tego, w co osobiście wierzysz i dzięki temu nie będziesz musiał oceniać siebie, ani patrzeć na swoje życie w kategoriach dobry – zły. W grupie zwanej „Poglądy”, napisz o Twoich poglądach w dniu dzisiejszym. Odpowiadając na poszczególne pytania możesz je jednak porównywać z tymi poglądami, jakie miałeś w zaawansowanej fazie Twojej choroby.

Ważne jest również to, abyś podawał Konkretne przykłady swoich zachowań. Jeżeli o czymś opowiadasz, ma to być opis prawdziwego zdarzenia z Twego życia. Na przykład w części pt. „Egocentryzm”, w grupie „Zachowań niezgodnych z poglądami” opisz konkretne zdarzenie, kiedy zachowałeś się w sposób egocentryczny, czyli w taki, że w centrum Twego zainteresowania znalazłeś się Ty sam lub alkohol.

Masz być konkretny, to znaczy masz podawać wszystkie imiona osób uczestniczących wraz z Tobą w danej sytuacji (KTO). Masz też, najdokładniej jak potrafisz podać daty (KIEDY) i miejsca (GDZIE) opisanych faktów. I wreszcie, masz również dokładnie opisać swój postępek, mówiąc co robiłeś (CO).

Słowem, konkretny przykład składa się z czterech informacji: KTO, KIEDY, GDZIE, CO.

Opis konkretnego przykładu egocentryzmu mógłby wyglądać następująco:

„…W październiku zeszłego roku mojemu bratu Janowi Kowalskiemu, popsuł się samochód właśnie wtedy, gdy miał jechać do pracy. Ja wybierałem się do Staszka Nowaka, z którym mieliśmy jechać na przyjęcie do naszego kumpla Michała Kwiatkowskiego. Brat zapytał, czy nie mógłbym go podwieźć. Odpowiedziałem, że powinien był sprawdzić wcześniej, czy samochód jest na chodzie i pojechałem sam do Staszka. Myślałem tylko o sobie…”

Mniej pożyteczne są przykłady, które zawierają uogólnienia. Przykładem uogólnienia mógłby być opis:

„…W zeszłym roku mój brat Jan Kowalski wielokrotnie zwracał się do mnie w różnych sprawach, ale nigdy mu nie pomogłem. Byłem egocentrykiem…”

Opis ten zawiera uogólnienia, ponieważ mówi raczej o sposobie postępowania, niż o konkretnym zdarzeniu w konkretnym dniu i miejscu. Przykład taki nie przybliży Cię do rzeczywistości, ponieważ nie jest jasny. W pracy nad obrachunkiem moralnym najbardziej istotne jest jak największe przybliżenie się do rzeczywistości po to, by przełamać zakłamanie na temat własnego postępowania. Ktoś mógłby na przykład bez większego zastanowienie powiedzieć: „Ach, wiesz, bywam czasami egocentrykiem”. Gdy jednak poprosimy o konkretne przykłady, nie będzie nam umiał ich podać. Innymi słowy, tak naprawdę to wcale nie widzi swego egocentryzmu ani tego, jak ta cecha ma wpływ na jego życie. Nie ma kontaktu z rzeczywistością.

Bądź konkretny! Tylko to pomoże Ci naprawdę zobaczyć swoje postępowanie.

Pracując nad obrachunkiem moralnym, będziesz podawał przykłady w przeznaczonych na to pustych miejscach. Podobnie jak konkretność przykładów, również własnoręczne pisanie o nich odgrywa w tym procesie ogromną rolę. Prawdę mówiąc, sam fakt opisywania zdarzeń z Twego życia, jest już bardzo ważny. Gdy na własne oczy zobaczysz opisy pewnych zdarzeń i powiesz do siebie „Tak, faktycznie to zrobiłem”, zrobi to na Tobie duże wrażenie. Dowiesz się o sobie wiele rzeczy. Dostrzegając je wyraźniej, a następnie głośno się do nich przyznając w Piątym Kroku, zaczniesz akceptować siebie w pełniejszy sposób.

Powtórzmy, Krok Czwarty jest wielką przygodą na drodze do samopoznania. Może Cię czasami coś zaboleć, ale wstąpiłeś na drogę do odzyskania zdrowia i po zrobieniu tego obrachunku moralnego czeka Cię wiele radosnych przeżyć. Bądź uczciwy i szczery. Oddaj się bez reszty pracy nad gruntownym i odważnym obrachunkiem moralnym.

KROK CZWARTY

Zrealizowanie Czwartego Kroku oznacza początek nowego sposobu życia. Umożliwia z dniem dzisiejszym rzeczywistą ocenę samego siebie.

Ważne są więc trzy postawy wynikające z uczciwej odpowiedzi na trzy pytania:

1) Postawa badawcza związana z działalnością poznawczą,

2) Postaw, w której nie odczuwamy obaw,

3) Postawa moralna.

Ad 1. Czy jesteś przenikliwy? Czy naprawdę wnikasz w swoją świadomość i określasz swoje zachowanie jako takie, jakie ono jest naprawdę?

Ad 2. Czy nie masz obaw? Wymaga to Twojej odwagi, abyś uprzytomnił sobie co rzeczywiście czujesz, co dzieje się z Twoim życiem?

Ad 3. Czy jesteś moralny? Przyjrzyj się dokładnie dobrym i złym stronom swego postępowania. Jak je oceniasz?

Dokonaj oceny swojej osobowości w sposób wnikliwy, moralny, bez lęku czy obaw i wystrzegaj się moralizatorskich uwag. Wiesz, że Twoje zachowanie posiada dobre i złe strony, dlatego też w omawianiu kolejnych poglądów rozpatrywać będziemy zawsze „zachowania zgodne z poglądami” i „zachowania niezgodne z poglądami”. Takie są fakty życiowe.

Przyjrzyj się swemu zachowaniu.

Słowo moralny prawidłowo odczytane dotyczy zachowań.

Niniejsza praca nad Czwartym Krokiem pomoże Ci opisać konkretne przykłady Twoich zachowań. Masz się przede wszystkim przyjrzeć, czy były one sprzeczne, czy zgodne z tym, w co wierzysz.

Wszystkie pytania zostały podzielone na trzy grupy:

1) Poglądy,

2) Zachowania niezgodne z poglądami,

3) Zachowania zgodne z poglądami.

Praca nad Czwartym Krokiem dotyczy głównie tego, w co osobiście wierzysz i dzięki temu nie będziesz musiał oceniać siebie, ani patrzeć na swoje życie w kategoriach dobry – zły. Ważne jest, abyś podawał konkretne przykłady swoich zachowań.

Naszym celem w tej pracy jest poznanie i zaakceptowanie siebie. Tylko wtedy możemy zacząć zmieniać i rozwijać siebie.

Podczas pisemnego opracowania Czwartego Kroku możesz doświadczyć uczucia własnego rozpaczliwego położenia. Jest to normalne. Możesz odnaleźć w sobie odczucie urazy, depresji, własnej winy oraz lęku towarzyszącego nie zrobieniu czegoś. Może się zdarzyć, że będziesz chciał odłożyć sprawę na jutro. Podziel się tymi uczuciami z grupą, z terapeutą lub kimś bliskim. Wtedy okaże się, że własna ocena samego siebie może się okazać najbardziej odważnym aktem w Twoim życiu.

Na koniec odpowiedz na pytania:

Ø Co teraz myślisz o sobie, kiedy starasz się być uczciwy i otwarty?

Ø Czy czujesz się lepiej?

Ø Czy Twoje współżycie z ludźmi stało się łatwiejsze?

Ø Czy odczuwasz ulgę, że nie musisz się już usprawiedliwiać?

UCZCIWOŚĆ

Poglądy:

Problem uczciwości odgrywa w naszym życiu bardzo dużą rolę. Mamy tu więc przede wszystkim zadziwiające zjawisko oszukiwania samego siebie. Następnie wszystkie rodzaje tzw. „mówienia drugiemu człowiekowi całej prawdy”, któremu brakuje mądrości i miłości.

Znamy jednakże też niezliczone sytuacje naszego życia, w których jedynie uczciwość zdolna jest wskazać nam wyjście. Musimy jednak wystrzegać się rozmieniania prawdy na półprawdy lub co gorsza odżegnywać się od niej.

Uczciwość jest to postępowanie zgodnie z prawdą – zgodnie ze swoim sumieniem (Nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe).

Uczciwość jest to wyraźne rozeznanie, kim i jakim jestem naprawdę. Uczciwość jest to umiejętność przyjęcia prawdy o sobie, nawet bolesnej.

Nie ma trzeźwości bez uczciwości. Muszę być uczciwy wobec Boga, rodziny i siebie.

Zachowania niezgodne z poglądami.

Zachowania zgodne z poglądami.

Nieuczciwość objawia się w różny sposób. Obejmuje takie rzeczy, jak ukrywanie prawdy, szukanie wykrętów, nieuczciwe myślenie (racjonalizacja, uzasadnianie), mówienie półprawdy, udawanie kogoś innego, kłamstwo, pomniejszanie, nadskakiwanie ludziom, oszukiwanie, niedotrzymywanie obietnic.

Podaj przykłady co najmniej trzech wspomnianych form nieuczciwości.

Podaj przykłady zachowania, w którym byłeś uczciwy.

STOSUNEK DO SIEBIE

Poglądy:

Być uczciwym wobec samego siebie jest najtrudniejszą formą uczciwości. W miarę, jak uczymy się akceptować siebie takimi, jakimi jesteśmy naprawdę, możemy zmieniać się siebie, z tego, iż kiedyś próbowaliśmy udawać kogoś innego.

Pytania:

Ø Jaki stosunek do siebie miałeś w przeszłości?

Ø Czy jest w Tobie coś, czego nie możesz zaakceptować i co prowadzi do nienawiści samego siebie?

Ø Może jest to coś, czego nie akceptujesz w swoim wyglądzie lub w tym jaki jesteś, może to być defekt, albo nawet coś, co kiedyś robiłeś lub co Ci się przytrafiło za co siebie nie lubisz?

Ø Dlaczego jest to takie ważne by siebie lubić i zaakceptować?

Zachowania niezgodne z poglądami.

Zachowania zgodne z poglądami.

Podaj przykłady sytuacji, w których nienawidziłeś siebie.

Podaj przykłady sytuacji, w których byłeś zadowolony i akceptowałeś siebie takim, jaki jesteś.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

KROK CZWARTY

Podobne

KROK CZWARTY, UZALEŻNIENIA, AA